Claves e consellos para axudar a un neno para soportar a perda

Os/As nenos/as senten as perdas pero non teñen o vocabulario para poder nomear a sorpresa, a tristeza, a nostalxia… Séntenas tan viva e profundamente como os adultos. Facer natural o tema da morte, conectar co propio sufrimento, e comprender como vive os cambios, os procesos e as perdas o neno, axúdanos a anticipar, normalizar, acompañar e apoialos en momentos inevitables de dor e perda.

Cando un adulto protexe a un neno de situacións emocionalmente complexas, a miúdo négalle a oportunidade de comprender e integrar os aspectos tristes ou duros da vida. O cambio é parte da vida, ocorre e por tanto, debemos asegurarnos de que o neno conta coa colaboración do medio para poder soportalo da mellor maneira posible.

Fai clic na imaxe

Claves para entender o Duelo Infantil

A morte é parte da Vida, e canto antes aceptémolo, mellor poderemos axudarnos e axudar aos demais en caso de perda. O duelo é un proceso, é normal e é moi persoal: cada persoa móstrao e soporta dunha maneira diferente.

Todos os nenos perciben e senten a perda. Teñan a idade que teñan (incluso os bebés). Como os adultos, os nenos tamén necesitan aceptar a morte, traballar as emocións asociadas á perda, aprender a vivir nun mundo onde o falecido está ausente e recolocar emocionalmente ao falecido e seguir vivindo.

Todos os nenos exponse preguntas con respecto á morte. Sexan as que sexan e teñan a idade que teñan.

Entre os 3 e 6 anos é habitual a preocupación pola situación da persoa falecida, a idea de irreversibilidad da Morte permanece intacta, dúbidas acerca da morte dos nenos e das persoas próximas.

Entre os 6 e 9 anos, en plena etapa de construción do esquema corporal, os nenos pregúntanse sobre o proceso físico da morte, como é o Ceo ou onde vai unha persoa que falece, dúbidas sobre a observación que realiza a persoa falecida cara a el.

Entre os 9 e 12 anos, en plena etapa de desenvolvemento da empatía, sobre as consecuencias emocionais e loxísticas da situación posterior ao falecemento (cambios e medos asociados).

É aconsellable preguntar antes ao neno Sabes que pasou? Que pensas sobre o que sucedeu? Que viches ou que escoitaches? De modo que saibamos de onde partimos cando queremos axudarlle a integrar o sucedido.

A capacidade imaxinativa dos nenos (especialmente na súa etapa de pensamento máxico, de 4 a 8 anos) é un auténtico protector para soportar unha perda, pero pode xerar preguntas ou pensamentos máis dolorosos aínda do que a realidade presenta. Coñecer a explicación que se fai do sucedido, axudaranos como adultos a entender o alcance da comprensión do neno.

A protección dos nenos en situación de perda pasa polo diálogo, o agarimo e a paciencia. En ningún caso, axúdaselle con silencio. O adulto debe dar lexitimidade á expresión emocional do neno e o seu rápido duelo, no caso de que sexa dese xeito.

A expresión emocional dos nenos pódese favorecer con películas, bibliografía e a través do debuxo, escultura e xogo de roles.

As etapas do duelo en nenos e adultos son exactamente as mesmas (shock, enfado, tristeza). No caso do duelo infantil, as etapas duran algo menos (grazas á rutina diaria, que lle permite contactar máis rapidamente co aquí e o agora) e engádese unha dificultade: a capacidade de comprensión da Morte varía en función da etapa evolutiva na que se atope o neno. Neste caso, é moi útil acompañarse de literatura infantil para ir nomeando emocións e dúbidas.

O mantemento de rutinas é adecuado para que o neno non perciba máis cambios dos que carrexa a propia perda. Esta é unha diferenza con respecto ao duelo adulto: o adulto que mantén unha rutina tal e como a viña facendo previamente á perda, podería dificultar a súa aceptación da nova situación.

Síntomas da reacción dos nenos fronte unha perda que deben facer saltar as nosas alarmas: 

A negación negar que ocorreu, falar en presente, esperar que volva.

A culpa ou procura dunha razón para a morte. Isto resulta moi duro cando non existe unha razón ou cando o seguir vivos xera culpabilidade.

A Ira rebeldía e oposición en diferentes contextos ou persoas.

A  idealización da persoa falecida, imitación de xestos e costume.

O pánico fronte a perda doutras persoas próximas ou a súa propia.

Outros coma: diminución do apetito, pesadelos, dor de cabeza, malestar do estómago, etc.

Fonte: La Terapia del Arte